Gesprekstechnieken in kwalitatief onderzoek

Associatieve technieken: gevoelslaag via woord en/of beeld

Associatieoefeningen helpen om de gevoelslaag ‘aan te raken’ in kwalitatief onderzoek. Hierbij krijgen respondenten de ruimte om een vrije associatie te maken met een specifiek thema. Dit kan in woord of beeld. We vragen respondenten bijvoorbeeld om een associatiekaart te kiezen die passend is bij hun algemene gevoel over een thema, bijvoorbeeld hun beleving van de woningmarkt of hun werkomgeving. Vervolgens stimuleren we respondenten hun individuele keuzes te onderbouwen om ze daarna gezamenlijk te bespreken. Op die manier dagen we respondenten uit om op een andere manier over abstracte zaken te denken en praten.

Projectieve technieken: werken met casuïstiek of narratieven

We werken graag met casuïstiek om situaties of bepaalde fenomenen te verklaren. Hierbij bereiden we, op basis van echte situaties, een aantal casussen of narratieven voor die tot de verbeelding spreken. Met behulp van een casus of narratief ontstaat er een inhoudelijke discussie over de verschillende perspectieven van de respondenten. We zetten deze techniek in om een thema op basis van cognitie én affect in kaart te brengen. Vervolgens analyseren we de meningen, gevoelens, overwegingen en oplossingen die hierbij ontstaan. Het gesprek dat naar aanleiding van een casus of narratief wordt gevoerd, gaat in onze ervaring vele lagen dieper dan als we alleen een cognitieve vraag voorleggen in een focusgroep. 

Co-creatie technieken: inzet van intuïtieve tools of Wereldcafé

Zowel in online als offline focusgroepen maken we gebruik van interactieve werkvormen om een brainstorm of co-creatie te stimuleren. Daarbij maken we gebruik van QandR, een tool waarmee respondenten op een visuele en intuïtieve manier met elkaar van gedachten kunnen wisselen. Met behulp van verschillende werkvormen (o.a. woordenwolken, dilemma’s, polls, moodboards) wordt iedere respondent individueel uitgedaagd om een standpunt in te nemen. Respondenten doen dit eenvoudig met hun smartphone. We tonen de individuele reacties vervolgens op een groot beeldscherm en gaan hierover in gesprek. Onze ervaring is dat respondenten door het speelse karakter in eerste instantie spontaan reageren en daarna hun standpunt rationeel toelichten. Het resultaat is een uitgebreid beeld van zowel rationele als emotionele inzichten bij uw vraagstuk.

Tijdens een Wereldcafé richten we een grote gespreksruimte is als een café, vanuit de gedachte dat de meest waardevolle gesprekken plaatsvinden buiten de formele werksetting. In het café stimuleren we met kwalitatieve technieken respondenten om vanuit verschillende perspectieven naar een vraagstuk te kijken en tot gedeelde inzichten te komen.

Verder zetten wij verschillende creatieve technieken in om respondenten te activeren in kwalitatief onderzoek, zoals: journey- en contextmapping, brainwriting, storytelling en rollenspellen, etc. We kijken welke techniek het beste past bij uw onderzoeksvraag en doelgroep en gaan hierover graag verder met u in gesprek.