Zorgen om houdbaarheid sociale stelsel

Schijnzelfstandigheid onder zzp’ers

Een onderzoek onder Nederlanders over zzp’ers, de arbeidsmarkt, platformbedrijven, schijnzelfstandigheid en verbeteringen.
Het thema schijnzelfstandigheid is actueel. In dit onderzoek in opdracht van de FNV is daarom gevraagd aan Nederlanders hoe zij daarover denken. Er is sprake van schijnzelfstandigheid wanneer er sprake is van loon, persoonlijke arbeid én werkgeversgezag zonder een arbeidsovereenkomst.

Arbeidsmarktontwikkelingen

Ongeveer zeven op de tien Nederlanders vinden dat het sociale stelsel (vangnet) onhoudbaar is wanneer steeds minder mensen hieraan bijdragen en zes op de tien Nederlanders vinden dat de flexibilisering van de arbeidsmarkt is doorgeslagen. Drie op de tien Nederlanders vinden dat de overheid momenteel (tijdens de coronacrises) urgentere problemen op te lossen heeft dan op te komen voor kwetsbare arbeidsrelaties. Ruim vier op de tien is het daar (helemaal) mee oneens. Ongeveer evenveel Nederlanders zijn het er zowel (helemaal) mee eens als (helemaal) mee oneens dat de arbeidsmarkt zichzelf zal reguleren door vraag en aanbod.

Platformbedrijven

Nederlanders die diensten afnemen bij Uber Taxi, Uber Eats en Deliveroo, platformbedrijven die gebruik maken van zzp’ers voor o.a. de bezorging, doen dat over het algemeen omdat het gemak oplevert of omdat er geen alternatief is. Bij Uber Taxi ook wanneer het prijsvoordeel oplevert.

Schijnzelfstandigheid

Wanneer Nederlanders een casus wordt voorgelegd waar ervan uit wordt gegaan dat een schijnzelfstandige bij een taxibedrijf geen eerlijk en zeker inkomen ontvangt, geeft een kwart van de Nederlanders aan zeker bereid te zijn om meer te betalen als zij er zeker van zijn dat de aanbieder een eerlijk en zeker inkomen krijgt.
Ook geeft een op de vier Nederlanders aan zeker bereid te zijn om te kiezen voor een andere aanbieder als men er zeker van is dat een chauffeur daar een eerlijk en zeker inkomen krijgt.

Ongeveer zeven op de tien Nederlanders vinden dat de overheid actief moet controleren of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Een iets kleiner deel vindt dat een werkgever moet bewijzen dat er sprake is van echte zelfstandigheid bij inhuur van een zzp’er en een nog iets kleiner deel vindt dat het makkelijker moet worden voor schijn-zzp’ers om een arbeidsovereenkomst op te eisen.

Verantwoording

I&O Research voerde dit landelijk representatieve onderzoek uit onder 2.180 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Het onderzoek vond plaats van woensdag 27 januari tot dinsdag 2 februari 2021. De resultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, opleiding, regio en werksituatie. Alle deelnemers zijn afkomstig uit het I&O Research Panel.

Het gehele rapport

Download hier het volledige rapport (pdf).

Klik hier voor veel gestelde vragen over (ons) opinieonderzoek.