Waarom voelt men zich niet veiliger?
Ondanks investeringen in de verbetering van de veiligheid en aantoonbare successen van deze aanpak, zijn er gemeenten die nog steeds ‘hoog op de verkeerde lijstjes’ staan. Inwoners blijven zich ondanks de positieve trend in hun buurt of stad onveilig voelen. De beleving van de veiligheid blijft achter bij de feitelijke veiligheidssituatie.
Aanpak van de veiligheidsbeleving
Bij zowel de landelijke overheid als bij gemeenten groeit dan ook het besef dat een aanpak uitsluitend gericht op verbetering van de feitelijke veiligheid niet volstaat. Gevoelens van onveiligheid hangen ook samen met andere factoren zoals de sociaal-maatschappelijke kenmerken van de bewoners en ook speelt de negatieve beeldvorming over straten, buurten en plaatsen een belangrijke rol. Gemeenten worstelen met de vraag hoe ze hierop in kunnen spelen in het veiligheidsbeleid. De speciaal voor gemeenten ontwikkelde toolkit ‘De tafel van twaalf’ biedt interventiemogelijkheden om ook de beleving te beïnvloeden.
Toolkit veiligheidsbeleving: De tafel van twaalf
verminderen van onveiligheid
1. pak – zichtbaar – de criminaliteit aan die er toe doet;
2. verminder de invloed van ‘onbekende anderen’;
3. ga verloedering tegen;
4. reageer alert op incidenten en bied nazorg;
versterken van veiligheid
5. zorg voor – vertrouwenwekkend – menselijk toezicht;
6. creëer een overzichtelijke, voorspelbare en beheersbare openbare ruimte;
7. stimuleer sociale netwerken en sociale controle;
8. geef mensen een gevoel van controle over hun eigen situatie;
ondersteunend publiek leiderschap
9. zorg voor een geoliede, incidentarme werking van het veiligheidssysteem;
10. wees transparant, maar niet opdringerig met informatie;
11. straal aandacht, rust en leiderschap uit;
12. werk niet alleen aan wat u niét wilt zien, maar minstens zozeer aan wat u wél wilt hebben.
Bron: www.hetccv.nl
Wat werkt wel en wat werkt niet
Welke elementen van deze aanpak het meest kansrijk zijn, zal van plaats tot plaats verschillen. De uiteindelijke keuze is het beste te onderbouwen door het uitvoeren van een 0-meting onder de bevolking. Hierin wordt duidelijk wat de welke elementen in de ogen van de bevolking al worden toegepast en op welke onderdelen de gemeente zwaarder zou kunnen inzetten. Op basis van een later uit te voeren 1-meting is vervolgens vast te stellen of deze inspanningen ook leiden tot een veiligheidsbeleving die meer recht doet aan de toegenomen veiligheid in de woon- en leefomgeving.
Jaap Bouwmeester
Senior onderzoeksadviseur