Uitbreiding fietsenstallingen station Heyendaal niet noodzakelijk

Dit is de voornaamste conclusie uit een onderzoek dat I&O Research uitvoerde in opdracht van de provincie Gelderland. Aanleiding van het onderzoek was de vraag of capaciteit van de fietsenstallingen bij het station voldoende is.

Aankomende reizigers nemen weinig de fiets

Station Nijmegen Heyendaal is een klassiek uitstapstation met grote loopstromen richting de Hogeschool Arnhem-Nijmegen, de Radboud Universiteit/UMC en overige bedrijven en instellingen. Er verschenen berichten in de media dat het station – van origine uit de jaren zeventig – het reizigersaanbod niet langer aankan. In 2014 heeft I&O Research ook veldwerk uitgevoerd op dit station. Het belangrijkste resultaat van dit onderzoek is  dat het station extra trappen heeft gekregen.In het gebied is nog een kleine strook particuliere huizen, de Verlengde Groenestraat. De fietsenstalling ligt pal voor de huizen in deze straat. Een uitbreiding ervan of – zoals eerder speelde – een verhoging – leidt direct tot een vermindering van het uitzicht van deze bewoners. Mede om die reden wilde de provincie Gelderland in beeld brengen wat de bezetting is van de fietsenstalling en in hoeverre gebruikers van de stalling zelf ervaren dat er te weinig plaats is. De stalling heeft ruim 600 stallingsplekken voor fietsen.

Op station Heyendaal aankomende reizigers lopen vooral (83 procent) naar de hogeschool aan de Kapittelweg en de universiteit. Een relatief klein deel (12 procent) neemt de fiets. Onder vanaf het station vertrekkende reizigers is het fietsgebruik groter: een op de drie van hen komt op de fiets, en plaatst deze veelal in de fietsenstalling. 41 procent van de vertrekkende reizigers loopt naar het station.

Stalling is nooit vol

De belangrijkste uitkomst van het onderzoek is dat de gemiddelde bezetting van de stalling met 65 procent allesbehalve vol is te noemen. Er zijn wel duidelijke verschillen per dag: op maandag is de bezetting 61 procent, op vrijdagavond 19.00 uur bijvoorbeeld 78 procent. Dit laatste percentage betekent wel dat de bezetting gedurende het hele weekeinde rond de 75 procent ligt, omdat de stalling voornamelijk wordt gebruikt door mensen die werken of studeren/naar school gaan in het gebied rondom station Heyendaal. Bij drukke evenementen in het gebied kan dit wel een probleem zijn. Een mogelijkheid om deze tamelijk hoge bezetting tegen te gaan is het invoeren van een betalingssysteem voor fietsen die langer dan 24 uur worden gestald. Nadeel is dat een dergelijk systeem weer voor verplaatsingseffecten kan zorgen: de fietsen blijven dan staan in de stallingen van de universiteit, de hogeschool of het ziekenhuis. De bezettingscijfers worden verder gestaafd door de uitkomsten van het onderzoek onder gebruikers van de stalling: bijna twee op de drie (64 procent) zegt hun fiets makkelijk kwijt te kunnen in de stalling. De mate waarin gebruikers de volgende dag hun fiets kunnen terugvinden krijgt het rapportcijfer 7,9.

Prorail adviseert op basis van dit onderzoek een beperkte uitbreiding van de fietsenstalling, omdat de verwachting is dat het aantal treinreizigers de komende jaren zal blijven groeien. Als er andere ontwikkelingen zijn, bijvoorbeeld als het ziekenhuis of de onderwijsinstellingen een actieprogramma beginnen om het personeel op te roepen om vaker het openbaar vervoer naar het werk te nemen is het mogelijk dat het gebruik van de stalling flink toeneemt. Dan is nieuw onderzoek naar de capaciteit en het gebruik van de fietsenstalling zinvol.
Over het onderzoek

I&O Research heeft in april gedurende een representatieve week op een donderdag, vrijdag en maandag onderzoek uitgevoerd op station Heyendaal. Veldwerkers namen een vragenlijst af onder gebruikers van de stalling. De bezetting van de stalling is bepaald door op gezette tijden tussen 06.30 en 19.00 uur het aantal fietsen te tellen. Er zijn ruim 200 vragenlijsten afgenomen onder gebruikers van de stalling. Daarnaast zijn aankomende (418) en vertrekkende reizigers (697) een korte vragenlijst voorgelegd om te bezien welke vorm(en) van voor- en natransport werden gebruikt, en om de loopstromen in kaart te brengen.

Stalling is nooit vol

De belangrijkste uitkomst van het onderzoek is dat de gemiddelde bezetting van de stalling met 65 procent allesbehalve vol is te noemen. Er zijn wel duidelijke verschillen per dag: op maandag is de bezetting 61 procent, op vrijdagavond 19.00 uur bijvoorbeeld 78 procent. Dit laatste percentage betekent wel dat de bezetting gedurende het hele weekeinde rond de 75 procent ligt, omdat de stalling voornamelijk wordt gebruikt door mensen die werken of studeren/naar school gaan in het gebied rondom station Heyendaal. Bij drukke evenementen in het gebied kan dit wel een probleem zijn. Een mogelijkheid om deze tamelijk hoge bezetting tegen te gaan is het invoeren van een betalingssysteem voor fietsen die langer dan 24 uur worden gestald. Nadeel is dat een dergelijk systeem weer voor verplaatsingseffecten kan zorgen: de fietsen blijven dan staan in de stallingen van de universiteit, de hogeschool of het ziekenhuis. De bezettingscijfers worden verder gestaafd door de uitkomsten van het onderzoek onder gebruikers van de stalling: bijna twee op de drie (64 procent) zegt hun fiets makkelijk kwijt te kunnen in de stalling. De mate waarin gebruikers de volgende dag hun fiets kunnen terugvinden krijgt het rapportcijfer 7,9.

Prorail adviseert op basis van dit onderzoek een beperkte uitbreiding van de fietsenstalling, omdat de verwachting is dat het aantal treinreizigers de komende jaren zal blijven groeien. Als er andere ontwikkelingen zijn, bijvoorbeeld als het ziekenhuis of de onderwijsinstellingen een actieprogramma beginnen om het personeel op te roepen om vaker het openbaar vervoer naar het werk te nemen is het mogelijk dat het gebruik van de stalling flink toeneemt. Dan is nieuw onderzoek naar de capaciteit en het gebruik van de fietsenstalling zinvol.
Over het onderzoek

I&O Research heeft in april gedurende een representatieve week op een donderdag, vrijdag en maandag onderzoek uitgevoerd op station Heyendaal. Veldwerkers namen een vragenlijst af onder gebruikers van de stalling. De bezetting van de stalling is bepaald door op gezette tijden tussen 06.30 en 19.00 uur het aantal fietsen te tellen. Er zijn ruim 200 vragenlijsten afgenomen onder gebruikers van de stalling. Daarnaast zijn aankomende (418) en vertrekkende reizigers (697) een korte vragenlijst voorgelegd om te bezien welke vorm(en) van voor- en natransport werden gebruikt, en om de loopstromen in kaart te brengen.

Legenda locaties:

Bronnen
https://www.prorail.nl/nieuws/extra-trappen-op-station-nijmegen-heyendaal
https://www.gelderlander.nl/nijmegen/gelders-geld-voor-nieuw-station-heyendaal~a68de256/