Sociaal domein lijdt onder coronacrisis

Kwart cliënten ervoer negatieve gevolgen coronacrisis

Van de cliënten in het sociaal domein ervoer een kwart negatieve gevolgen van de coronacrisis voor de zorg of ondersteuning die ze ontvingen, ruim zes op de tien zeggen weinig verschil gemerkt te hebben.
Gemeenteambtenaren zagen eveneens dat de dienstverlening in het sociaal domein leed onder de coronacrisis. Ruim de helft zag negatieve effecten voor de cliënten, een op vijf zag weinig verschil.

Figuur 1
Ambtenaren: Wat zijn de gevolgen van de coronacrisis voor de zorg aan de inwoners van de gemeente waar u werkzaam bent?  (ambtenaren indicatief)
Cliënten: Wat zijn de gevolgen van de coronacrisis voor de zorg of ondersteuning die u heeft ontvangen?

Zorg komt (langzaam) weer op gang

De hulp is ondertussen (in september/oktober) weer meer op gang gekomen, maar de helft (51%) van de cliënten die door de coronacrisis minder ondersteuning ontvingen, krijgt nog steeds minder hulp dan voor de crisis. Een vijfde van de cliënten (21%) heeft nu meer hulp nodig doordát zij minder zorg of ondersteuning hebben ontvangen.

Vooral zorgaanbieders besloten tot afschalen ondersteuning

Een derde van de cliënten ontving tijdens de crisis minder zorg of ondersteuning dan voor de coronacrisis. Als er minder zorg werd geboden, was dit veelal de keuze van de zorgaanbieder (50%). In één op vijf gevallen (21%) maakten Wmo-cliënten zelf deze keuze.
Sociaal domein ambtenaren hebben het beeld dat er vooral minder dagbesteding is aangeboden, maar ook minder begeleiding en huishoudelijke hulp. Een kwart van de cliënten kreeg een alternatief voor de minder verleende zorg, dit bestond meestal uit (video)bellen.

Tekorten gemeenten lijken toe te nemen

Het heeft er alle schijn van dat de tekorten waarmee gemeenten toch al kampen door de coronacrisis alleen maar zijn toegenomen. Deze zullen met bezuinigingen moeten worden opgevangen en/of met steun van het Rijk. Zowel cliënten als gemeenteambtenaren vinden dat het kabinet gemeenten financieel moet compenseren vanwege de coronacrisis, met name voor de stijging van het aantal bijstandsgerechtigden.

Onderzoeksverantwoording

I&O Research heeft in opdracht van Binnenlands Bestuur tussen 1 en 18 oktober een online enquête gehouden onder ambtenaren en cliënten. De respons was respectievelijk 471 ambtenaren (waarvan 227 ambtenaren werkzaam in het sociaal domein) en 515 cliënten in het sociaal domein.
De steekproef onder ambtenaren in het sociaal domein is te klein om betrouwbare uitspraken te kunnen doen voor alle gemeenten. Ze geven wel een indicatief beeld van de positie van ambtenaren en gemeenten, maar dienen dus met voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd.