Provinciale sturing op woningmarkt kan versterkt in Zeeland
Krapte op de woningmarkt
Ook in Zeeland is sprake van krapte op de woningmarkt. De prijzen stijgen mede doordat mensen uit de Randstad zich in Zeeland vestigen. Een specifiek Zeeuwse uitdaging op de woningmarkt is de relatief kwetsbare woningvoorraad. Veel woningen in Zeeland zijn gebouwd in de wederopbouwperiode na de Tweede Wereldoorlog en in de periode na de watersnoodramp. Dat zijn naar de huidige maatstaven niet de meest toekomstbestendige woningen. Daarnaast kent Zeeland een relatief hoge buitenlandse vestiging van expats (onder andere voor de grote bedrijven rondom de Westerschelde), van tijdelijke arbeidsmigranten (onder andere voor de landbouw) en van toeristische bewoning (vanuit onder andere België en Duitsland).
Huidige bouwplannen niet altijd passend bij de toekomstige behoefte
De Zeeuwse gemeenten hebben diverse goedgekeurde bestemmingsplannen waar woningbouw voorzien is. De plannen sluiten echter qua locatie en type woningen niet meer aan bij de woningen waaraan in de nabije toekomst behoefte is. De provincie en de gemeenten hebben gezamenlijk de Zeeuwse Woonagenda vastgesteld, met als doel kwalitatief en kwantitatief evenwicht op de woningmarkt in 2040. Het ontbreekt nu nog aan passende instrumenten om als provincie effectief te kunnen sturen op dit doel. Tot nu toe liet de provincie het beleidsterrein Wonen vooral aan de gemeenten over, maar ze heeft de intentie dat meer samen met de gemeenten te gaan doen. De provincie streeft naar regionale afstemming om bovenregionale doelen te realiseren.
Aanbevelingen
De Rekenkamer beveelt aan om de rol van de Provincie en Provinciale Staten op de woonmarkt te verstevigen. Verbeteringen zijn mogelijk door de doelstellingen van het provinciaal woonbeleid te verankeren in de begroting en in de Omgevingsverordening, door het regionale woonoverleg te verstevigen en door te komen tot uniformering van de regionale woningbouwprogramma’s. Het onderzoeksrapport bevat de nodige handvatten om hier verder vorm aan te kunnen geven.
De aanpak bij rekenkameronderzoek
I&O Research doet veel rekenkameronderzoek. In dit geval bestond het onderzoek uit een combinatie van deskresearch en expertinterviews met vele betrokkenen. De geïnterviewde experts zijn (intern) de leden van Provinciale Staten, ambtenaren en de gedeputeerde, (extern) directeuren van woningbouwcorporaties, ontwikkelaars en aannemingsbedrijven en makelaars en (regionaal) ambtenaren en wethouders van Zeeuwse gemeenten en betrokkenen bij regionale samenwerkingsverbanden. Ten slotte zijn het beleid en de aanpak van Zeeland vergeleken met Noord- en Zuid-Holland, Gelderland en Friesland. De bevindingen zijn getoetst aan een normenkader voor effectief beleid. Hieruit volgen conclusies en aanbevelingen.
Het hele rapport is hier te lezen.
Ester Hilhorst
Onderzoeksadviseur