Ook bedrijven moeten zich van Nederlanders houden aan Klimaatakkoord Parijs

Negen op de tien Nederlanders vinden dat niet alleen landen maar ook grote bedrijven zich moeten houden aan het klimaatakkoord van Parijs. Ruim tachtig procent vindt dat er maatregelen genomen moeten worden als bedrijven niet handelen in lijn met het akkoord. Ruim zeven op de tien vinden dat als grote bedrijven te weinig doen om klimaatverandering tegen te gaan, ze via de rechter gedwongen zouden moeten worden om te verduurzamen. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research, in opdracht van Milieudefensie. Het onderzoek werd uitgevoerd 6 december tot 27 december 2017, in totaal werkten 3.915 Nederlanders mee aan het onderzoek.

Zorgen om klimaatverandering

Acht op de tien Nederlanders maken zich zorgen over de klimaatverandering. Eén op de drie maakt zich zelfs ‘veel zorgen’.

Overheid als eerste aan zet om klimaatverandering tegen te gaan, daarna bedrijfsleven

Wie zou het meest moeten doen om klimaatverandering tegen te gaan: bedrijven, de overheid of burgers? De helft van de Nederlanders kijkt in eerste instantie naar de overheid, een derde naar de bedrijven en slechts 13 procent naar zichzelf (de burgers). Stellen we de vraag nog eens, dan noemt 52 procent de bedrijven en 28 procent de overheid. Bij elkaar opgeteld: bedrijven 85 procent, overheid 78 procent en burgers 31 procent.

Maatregelen tegen landen die afspraken klimaatakkoord schenden

De meerderheid van de Nederlanders vindt dat landen die het klimaatakkoord hebben ondertekend, zich hier ook aan moeten houden en dat er – als ze dat niet doen – maatregelen moeten worden genomen. Deze maatregelen worden vooral gezocht in juridische en financiële sancties, het belonen van landen die het wel goed doen en het ondersteunen van landen die problemen ervaren. Maar men ziet ook dat het lastig is: ‘Dat is het probleem waar de onderhandelaars ook mee worstelen, er is niet zomaar een middel om ze te dwingen.’

Ook bedrijven moeten zich houden aan klimaatakkoord

Een vergelijkbaar beeld zien we als gevraagd wordt of ook grote bedrijven zich aan deze afspraken moeten houden. Negen op de tien Nederlanders (91%) vinden dat dat moet en als ze dat niet doen vindt 89% van hen (81% van het totaal) dat ook tegen deze bedrijven maatregelen getroffen moeten worden. Uiteenlopend van nieuwe wetgeving, het uitdelen van boetes en het geven van financiële voordelen aan bedrijven die wel milieuvriendelijk werken.

Ruim zeven op de tien Nederlanders zijn het eens met de stelling: ‘Als grote bedrijven te weinig doen om klimaatverandering tegen te gaan, zouden ze via de rechter gedwongen moeten worden om te verduurzamen.’

De vervuiler moet betalen

Bijna negen op de tien Nederlanders vinden dat grote, internationale bedrijven die het milieu vervuilen, daarvoor moeten betalen. Verder meent ruim de helft dat deze bedrijven meer actie moeten ondernemen dan burgers en overheden om klimaatverandering te stoppen en dat het terecht is dat zij de schuld krijgen van de klimaatverandering (46%). Volgens Nederlanders pakken de grote, internationale bedrijven nog te weinig hun rol in de aanpak van het klimaatprobleem: slechts zes procent denkt dat de bedrijven alles doen om te verduurzamen, tegenover 62 procent die deze mening niet deelt. Daar staat tegenover dat bijna de helft van de Nederlanders (47%) vindt dat een deel van de verantwoordelijkheid ook bij henzelf ligt: ze kunnen het olie- en gasbedrijven niet kwalijk nemen dat zij olie en gas blijven verkopen, zolang consumenten daar om vragen.

Imago Nederlandse multinationals

Zeven op de tien Nederlanders staan tamelijk tot zeer positief tegenover de grote, internationale bedrijven in Nederland. We legden deelnemers aan het onderzoek de dertig grootste Nederlandse multinationals voor  met de vraag op welke men trots is, waarvoor men schaamt, welke volgens de respondent het meest vervuilend of duurzaam zijn, welke bedrijven het meest invloed hebben op het regeringsbeleid. Let wel, het betreft hier de weergave van het beeld dat Nederlanders hebben bij deze bedrijven.

Nederlanders trots op Philips, Heineken en KLM

Nederlanders vinden het lastig om te bepalen op welke bedrijven zij trots zijn of waar ze zich voor schamen. Ruim de helft kan deze vragen niet beantwoorden of men zegt zich nergens voor te schamen of nergens trots op te zijn. Degenen die de vraag waar men trots op is wel kunnen beantwoorden noemen het vaakst Philips (20%), Heineken (17%) en KLM (16%).

Nederlanders schamen zich het meest voor Shell

Veel Nederlanders schamen zich voor geen enkele Nederlandse multinational (25%) of kunnen geen antwoord geven op de vraag (56%). Als ze zich ergens voor schamen worden Shell (19%) en ABN AMRO (7%) het vaakst genoemd.

Meest duurzaam: Friesland Campina

Op de vraag welk bedrijf het meest duurzaam is, moet 80% het antwoord schuldig blijven. Als er bedrijven genoemd worden zijn dat Friesland Campina (8%) en Rabobank (7%).

Meest vervuilend: Shell

Shell (52%) wordt het vaakst genoemd op de vraag naar het meest vervuilende bedrijf, gevolgd door AkzoNobel (23%), KLM (23%) en DSM (20%). Bijna de helft (47%) weet het niet.

Meeste invloed op het regeringsbeleid: Shell, Unilever, KLM en ABN AMRO

Ook als bedrijf dat het meeste invloed op het regeringsbeleid heeft wordt Shell (51%) het vaakst genoemd, gevolgd door Unilever (26%), KLM (19%) en ABN AMRO (18%).

Onderzoeksverantwoording

Van 6 december tot 27 december 2017 Voerde I&O Research in opdracht van Milieudefensie dit online onderzoek uit.
Voor de dataverzameling is gebruik gemaakt van het I&O Research Panel. Het I&O Research Panel is geworven op basis van aselecte personen- en huishoudensteekproeven (geen zelfaanmelding). De respondenten hebben geen financiële vergoeding gehad voor hun aanmelding voor het panel. Ook voor deelname aan dit onderzoek kregen respondenten geen vergoeding. Aanvullend werd gebruik gemaakt van Panelclix. De totale – disproportioneel getrokken – steekproef is gewogen en daarmee representatief voor de Nederlandse bevolking op deze kenmerken. In totaal zijn 9.818 deelnemers van het I&O Research Panel benaderd en hebben 3.915 respondenten de online enquête ingevuld (waarvan 177 van Panelclix). Dit is een respons van 40%. Bij de uitnodiging is respondenten niet verteld wie de opdrachtgever was, de naam Milieudefensie (of die van één van de multinationale) is in de uitnodiging niet genoemd.
In de uitnodiging stond: ‘Dit onderzoek gaat over klimaatverandering en grote internationale bedrijven.’ De titel van het onderzoek voor de respondenten was ‘Multinationals’.

De resultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, provincie en politieke stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. De onderzoeksresultaten zijn na herweging representatief voor Nederlanders van 18 jaar en ouder voor wat betreft deze achtergrondkenmerken. Indien de percentages niet optellen tot 100 procent, is dit het gevolg van afrondingsverschillen.