‘Minder-minder-proces’ lijkt Wilders zetels op te leveren

Politieke peiling I&O Research

• In de meest recente I&O-peiling gaat de PVV – voor het eerst sinds juni – weer aan kop.
• Als er “vandaag verkiezingen voor de Tweede Kamer zouden worden gehouden”, zou de PVV virtueel 30 zetels halen, waarmee zij de VVD (27 zetels) achter zich laat.
• Rekening houdend met statistische nauwkeurigheidsmarges (2 à 3 zetels) zijn PVV en VVD even groot.
• De stijging van de PVV is ten opzichte van drie weken geleden significant. De PVV is daarmee terug op het niveau van juni, toen zij op 31 zetels stond.

De stijging van de PVV lijkt deels te maken te hebben met het proces tegen Geert Wilders. Veel PVV-kiezers vinden het onterecht dat Wilders vanwege zijn ‘minder Marokkanen-uitspraak’ voor de rechter moet verschijnen. Velen zijn het met hem eens. Ook andere actuele redenen worden genoemd: de Zwarte Piet-discussie en het Oekraïne-referendum (de manier waarop er door de regering mee wordt omgegaan). Al met al is er veel onvrede over de vermeende ‘ontkenning’ van problemen en de ‘politieke correctheid’ door partijen als de VVD, PvdA, maar ook D66 en GroenLinks worden in dit rijtje geplaatst.

Nederlanders: presidentschap Trump zal negatief effect hebben op verhoudingen moslims en niet-moslims

• Zes op de tien Nederlanders vinden het slecht dat Donald Trump de nieuwe president wordt van de VS, slechts één op de tien vindt dat goed.
• Alleen onder PVV-stemmers zijn meer mensen positief dan negatief. Kiezers van alle andere partijen zijn niet blij met Trump als de nieuwe Amerikaanse president.
• Men verwacht vooral dat de verhoudingen tussen moslims en niet-moslims negatief beïnvloed zullen worden.
• Twee derde van de Nederlanders denkt dat Trump een negatief effect zal hebben op het klimaat en de wereldvrede.
• Positieve effecten ziet men het meest voor de Amerikaanse economie, hier denkt een even groot deel dat Trumps presidentschap een positief (33%) als negatief (34%) effect zal hebben.

Switchers en zwevers

• De trouw aan de politieke partijen is niet groot. Kiezers van VVD en PvdA haken in de helft tot twee derde van de gevallen af of twijfelen sterk.
• De PvdA verliest vooral kiezers aan GroenLinks (11%), minder aan SP en D66 (6%) en 50 Plus (5%).
• De VVD verliest vooral aan de PVV (11%) en eveneens aan 50 Plus.
• De PVV wint vooral van de VVD, maar daarnaast doet deze partij het opvallend goed onder degenen die in 2012 niet stemden: maar liefst 21 procent van hen overweegt de partij van Wilders.
• 50 Plus troggelt van alle grotere partijen (VVD, PvdA, CDA, SP en D66) kiezers af.
• Op links kan er nog veel kan veranderen. Primaire PvdA-, SP-, D66- en GL-kiezers zijn weinig zeker van hun zaak en overwegen ook de andere linkse partijen (PvdA, SP, D66 en GL). Van de PvdA-stemmers overweegt maar liefst 42% ook GroenLinks, en omgekeerd is dat 28%. Op rechts is men zekerder van zijn zaak: voor de VVD-stemmers komt slechts in 12% van de gevallen de PVV in aanmerking, omgekeerd is dat 14%.

Dit blijkt uit landelijk representatief onderzoek van I&O Research onder 2.890 Nederlanders van 18 jaar en ouder.

Het onderzoek werd online uitgevoerd van 17 tot en met 21 november in het I&O Research Panel.