Meningen over zondagopenstelling van supermarkten lopen uiteen

De discussie over de zondagopenstelling van winkels in het algemeen en supermarkten in het bijzonder speelt momenteel in meerdere gemeenten. De uitkomsten van de discussie en de politieke besluiten dienaangaande lopen uiteen, zelfs in gemeenten die naast elkaar liggen. In Hengelo is onlangs besloten om terug te gaan naar een situatie waarin alle winkels op zondag gesloten zijn. In Enschede mogen sinds 1 januari juist alle ruim 50 supermarkten (groot en klein) open zijn – voorheen waren dat er maximaal tien. 

De gemeenteraad van Enschede wil in de zomer van 2011 op grond van voortschrijdend inzicht opnieuw een besluit nemen over de zondagopenstelling. Ter voorbereiding van dat besluit is aan I&O Research gevraagd een onderzoek te doen naar de eerste ervaringen met het nieuwe zondagsregime. Dat onderzoek hebben we gehouden onder supermarktondernemers, overige ondernemers (horecaondernemers, zoals snackbars en pizzeria’s en overige detailhandel zoals slagerijen en bakkerijen) en consumenten.

De mening van de betrokkenen

Supermarkten

Uit het onderzoek komt naar voren dat vooral supermarkten die bij een van de grotere (Nederlandse) ketens horen op zondag in Enschede daadwerkelijk open zijn. Zij zijn overwegend positief over de openstelling op zondag. In een aantal gevallen signaleert men een toename van de omzet, maar er zijn ook verschuivingen zichtbaar: op zaterdagmiddag en maandagochtend zijn er minder klanten. De kleinere supermarkten zijn overwegend dicht. Zij zijn minder uitgesproken over de zondagopenstelling. Men denkt dat er geen vraag naar een openstelling op zondag is.

Overige ondernemers

De detaillisten die niet op zondag open mogen zijn staan lijnrecht tegenover de supermarkten: zij zijn uitgesproken negatief. Meerdere detaillisten merken dat de openstelling van de supermarkten op zondag voor hen tot omzetdalingen leidt. Men vreest dat dit in de nabije toekomst ook effect op de werkgelegenheid zal hebben.

De horecaondernemers zijn iets minder negatief; een enkeling signaleert ook meer toeloop doordat de nabijgelegen supermarkt op zondag open is.

De inwoners

De inwoners van Enschede zijn verdeeld over de zondagopenstelling van supermarkten: ongeveer eenderde is voor en ook eenderde is tegen. Jongeren en alleenstaanden zijn vaker positief over de openstelling op zondag. Voorstanders wijzen op het gemak van een zondagopenstelling en het gebrek aan tijd op andere dagen. Tegenstanders willen vooral de zondagsrust respecteren.

En de warenmarkt dan?

Na afloop van het onderzoek mengde ook de ambulante handel (warenmarkt) zich in de discussie, met het signaal dat het nieuwe zondagsregime volgens hen mogelijk een negatief effect heeft op het functioneren van de grote zaterdagmarkt.

Hoe nu verder?

De openstelling van supermarkten op zondag zorgt voor verdeeldheid: supermarkten zijn voor, andere ondernemers veelal tegen. Inwoners zijn niet heel uitgesproken. De gemeenteraad van Enschede moet komende zomer een besluit nemen. Uit het onderzoek komt duidelijk naar voren dat de meningen sterk verschillen. De raad zal dus zelf een keuze moeten maken!