Leren interviewen? I&O Research en het ‘doe het zelf’-pakket op maat

• Een interview is gewoon een gesprek tussen twee personen; iedereen die een gesprek kan voeren, kan ook interviewen. 
• Interviewen is een kunstvorm, waarvoor je al dan niet talent heb.

Welke van de twee stellingen is waar? Allebei, zo valt op te maken uit het boek van Jeanine Evers: Interviewen is een kunst en een kunde (2007). Een interview is niet zomaar een gesprek, maar met de juiste voorbereiding en een tikkeltje gevoel, is het voeren van een informatief vraaggesprek een vaardigheid die je kunt aanleren.

I&O Research biedt trainingen aan medewerkers en vrijwilligers die vraaggesprekken willen gaan voeren of hun vaardigheid daarin willen verbeteren. Omdat er niet altijd budget is om professionele interviewers in te zetten, maar er wel een informatiebehoefte bestaat. Of omdat het voeren van informatieve gesprekken nu eenmaal – af en toe – onderdeel is van het werk. Het kan gaan om vrijwilligers van belangenorganisaties, buurtverenigingen of individuele ondersteuners, maar ook om werknemers van een gemeente die zelf bijvoorbeeld een tevredenheidsonderzoek willen uitvoeren onder hun klanten.

De interviewtraining is maatwerk. We ontwikkelen voor iedere klant een passend ‘doe het zelf-pakket’, afhankelijk van de vraag en behoefte. Bij het afnemen van een reeds bestaande vragenlijst, zoals in het geval van een klanttevredenheidsonderzoek, hebben de aspirant interviewers vooral uitleg, oefening en achtergrondinformatie nodig over het onderzoeksinstrument. We gaan in op het doel van de vragenlijst, mogelijke valkuilen en scoringsmethodieken. Verder is er oefening nodig, zodat de interviewers de onderwerpen uit de vragenlijst al uit het hoofd kennen. Ook ontwikkelen we een persoonlijke ‘elevatorpitch’ waarmee de interviewer binnen twee minuten tijd zichzelf, het doel en de werkwijze van het interview uitlegt.

In sommige gevallen ligt de vragenlijst of zelfs de doelstelling van het gesprek (nog) niet helemaal vast. Een huurdervereniging wil bijvoorbeeld van bewoners weten ‘wat er speelt’ in en rondom hun flatgebouw. Of vrijwilligers die ouderen bezoeken, willen graag meer structuur in de gesprekken aanbrengen om beter te kunnen inspelen op eventuele hulpbehoeften. De nadruk van het pakket ligt dan op het interviewproces zelf: de voorbereiding en de communicatie met de beoogde klant- of doelgroep. Wat zeg je wel en wat niet, hoe blijft het gesprek prettig, hoe ga je om met weerstand of met ernstige problematiek die in een gesprek naar boven komt?

In de trainingen besteden we verder aandacht aan werving en selectie van de respondenten, aspecten van privacy, inlevingsvermogen en afstand, de interviewsetting, omgaan met moeilijke situaties en de neerslag en verwerking van de resultaten. Alle relevante do’s en don’ts en tips en trucs komen aan bod. Verder bieden we desgewenst coaching of intervisie aan bij de uitvoering van de (eerste) interviews. Uiteraard leveren we advies bij de ontwikkeling of optimalisering van de vragenlijst. En natuurlijk gaan de aspirant-interviewers heel concreet aan de slag met het voeren van vraaggesprekken: want, oefening baart interviewkunst!