I&O Research en Berenschot adviseren over open access in de gezondheidssector
Op 30 augustus heeft het ministerie van VWS het advies ‘Open access tot publicaties: Stand van zaken en implicaties voor volksgezondheidsbeleid’ aangeboden aan de Tweede Kamer. VWS is hiermee het derde ministerie dat aan de slag gaat met open access publiceren. Dit advies is tot stand gekomen na een inventarisatie van ZonMw, uitgevoerd door I&O Research en Berenschot. Naast de focus op wetenschappelijk onderzoek richtte deze inventarisatie zich ook specifiek op het terrein van de (volks)gezondheid.
Open Access
Binnen de wetenschappelijke wereld staat het delen van hoogwaardige kennis en de reproduceerbaarheid van deze kennis hoog in het vaandel. Op het moment is het zo dat veel van deze kennis verspreid wordt in dure tijdschriften en voor velen in beperkte mate of helemaal niet beschikbaar zijn. Binnen het terrein van de (volks)gezondheid geldt dit voor wetenschappers buiten universiteiten, eindgebruikers zoals patiënten(organisaties), gezondheidsfondsen en/of artsen. Open access moet dit gaan veranderen, zodat de laatste kennis van de wetenschap ook de bredere maatschappij ten goede komt. Open access staat voor vrij vindbare (wetenschappelijke) publicaties, zowel wat betreft inzage als hergebruik, zonder verdere financiële en/of juridische drempels, welke via een algemeen toegankelijk medium (internet) vindbaar zijn.
Nationaal Plan Open Science
Nederland heeft tijdens het voorzitterschap van de EU in 2016 open access op de (inter)nationale agenda gezet, hieruit volgde in februari 2017 het Nationaal Plan Open Science. De belangrijkste ambitie van dit plan is om in 2020 100% open access te publiceren en onderzoeksdata optimaal geschikt te maken voor hergebruik. I&O Research en Berenschot schrijven in de inventarisatie dat het ministerie van VWS zich aan moet sluiten bij dit initiatief en daarbij extra aandacht te vestigen op de unieke context van het gezondheidsonderzoek.
Het rapport kunt u hieronder lezen.
Een uitgebreider artikel over de achtergrond van open access en de implicaties voor de wetenschappelijke wereld en (volks)gezondheid verschijnt binnenkort.
Links:
• https://www.zonmw.nl/fileadmin/zonmw/documenten/Toegang_tot_data/Berenschot_IO_Research_Open_access.pdf (rapport).
Leon Heuzels
Onderzoeksadviseur