Grote maatschappelijke gevolgen door stagnatie op woningmarkt

Mede door de ongunstige economische situatie zit de woningmarkt al geruime tijd volledig op slot. Het aantal te koop staande woningen stijgt, de prijzen dalen en de gemiddelde tijd dat een woning te koop staat is al opgelopen tot meer dan 250 dagen. In sommige regio’s en marktsegmenten staan woningen gemiddeld langer dan een of zelfs twee jaar te koop. Uit een onderzoek in een zestal Noord-Hollandse gemeenten bleek dat deze stagnatie op de woningmarkt ernstige gevolgen heeft voor de aanbieders van koopwoningen. Hieronder presenteren we enkele van de onderzoeksresultaten. 

Markt is zeer afwachtend

De geringe dynamiek op de woningmarkt wordt versterkt doordat een groot deel van de woningbezitters wacht op de verkoop van de eigen woning, voordat men zelf in beweging komt. Er is ook een groep aanbieders van koopwoningen op de markt die zelf geen dringende behoefte heeft aan een nieuwe woning, maar wel de eigen woning (alvast) te koop aanbiedt. Het effect is dat men op elkaar zit te wachten en dat er maar weinig woningen verkocht worden. Het uitblijven van de verkoop van woningen zorgt niet alleen voor een aantal praktische problemen, maar heeft ook voor individuele woningaanbieders inmiddels (grote) financiële problemen tot gevolg.

Vooral duurdere woningen staan lang te koop

In de zes gemeenten in de regio Westfriesland waar het onderzoek is uitgevoerd, stonden ten tijde van het onderzoek in totaal 3000 woningen te koop. Dit is meer dan 5% van de voorraad en veel meer dan voor het goed functioneren van de woningmarkt nodig is. De aangeboden woningen staan gemiddeld al ruim een jaar te koop en een kwart zelfs al langer dan twee jaar. Dit zijn vooral woningen met een vraagprijs van 3 ton of hoger.

Verder zakken in prijs niet altijd een optie

Ruim de helft van de woningbezitters heeft vraagprijs al minimaal een keer naar beneden bijgesteld. Hierbij gaat het vaak om verlagingen van meer dan € 50.000. Eén op de zes aanbieders van de koopwoningen zegt in financiële problemen te komen wanneer de woning niet op korte termijn wordt verkocht. Voor ruim een kwart van alle woningeigenaren is (verder) zakken met de prijs geen optie, omdat men dan in de financiële problemen komt.

Dubbele lasten en financiële problemen

Ongeveer drie op de tien aanbieders van een koopwoning heeft naast de te koop staande woning een andere woning gekocht of gehuurd. Iets minder dan de helft van hen woont ook al in deze nieuwe woning. Dat betekent dat ongeveer 15% van de te koop staande woningen leeg staat. Een op de tien woningaanbieders, in totaal dus 300 huishoudens verspreid over de zes gemeenten, zit vanwege de dubbele woonlasten in financiële problemen en nog eens 7% dreigt daarin op korte termijn te geraken.