Eén op de drie rokers overweegt te stoppen door coronacrisis
In opdracht van het Trimbos-Instituut voerde I&O Research een onderzoek uit onder circa duizend rokers naar de ervaringen van deze rokers tijdens de coronacrisis. Dit onderzoek laat zien in hoeverre de coronacrisis invloed heeft op het rookgedrag en de behoefte aan ondersteuning bij het stoppen met roken. Een belangrijk resultaat uit het onderzoek is dat één op de drie rokers vanwege de coronacrisis overweegt om te stoppen roken. Een deel van de rokers (14%) is al minder gaan roken door gezondheidsredenen. Toch zorgt de coronacrisis ook voor een omgekeerd effect: een op de vijf is juist méér gaan roken, voornamelijk vrouwen en rokers tot 40 jaar. Zij roken vaker door de verveling, stress of het vaker alleen zijn. Dit zorgt ervoor dat zij minder gemotiveerd zijn om te stoppen met roken.
Informatiebehoefte
Afgelopen zondag 31 mei was het Wereld Niet Roken Dag. De coronacrisis wordt door rokers in het onderzoek gezien als een unieke kans om te stoppen te roken. Ook is er behoefte aan meer informatie hierover. Een deel van de rokers – drie op de tien – is bezorgd om sneller te worden besmet met het coronavirus en/of dat er ernstige complicaties kunnen optreden bij besmetting. Volgens het Trimbos-instituut is er steeds meer bewijs dat COVID-19 in combinatie met roken een grotere kans geeft op complicaties en dat rokers dus meer vatbaar zijn voor corona. Dit onderzoek laat zien dat er veel behoefte is aan betrouwbare informatie over stoppen met roken in relatie tot het coronavirus en de beschikbare mogelijkheden. Een kwart van de rokers in het onderzoek geeft aan meer informatie te willen van de overheid over de gevaren van COVID-19 voor rokers.
Wetenschappelijke publicatie
Onlangs zijn de resultaten van het onderzoek gepubliceerd door het Trimbos-Instituut. Uit het onderzoek bleek dat een deel van de rokers meer was gaan roken en een deel juist minder. Normaal gesproken zorgt stress er voor dat rokers meer gaan roken. Het interessante is echter dat een deel van de rokers dat tijdens de pandemie veel stress ervaarde juist minder ging roken. Pandemiestress zorgde er dus voor dat een deel meer ging roken, maar ook een deel juist minder. Het Trimbos-Instituut: “We denken dat het een deel dat minder is gaan roken, dit deed uit angst om ziek te worden. Sommigen wilden mogelijk niet minder roken, maar kwamen tijdens de lockdown op minder plekken waar dat kon. Alle horeca waren immers gesloten en alle feestjes afgelast.”
Steeds meer een taboe op roken
Een ander recent onderzoek door I&O Research, in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij , toont aan dat de eigen gezondheid voor jongeren (tot 18 jaar) de belangrijkste reden is om niet te beginnen met roken. Het blijkt dat roken onder de meeste jongeren geen positief imago heeft; een (nipte) meerderheid is zelfs voor een verbod op sigaretten in plaats van het duurder maken.
Verantwoording
Het onderzoek onder (ex-)rokers is uitgevoerd in opdracht van het Trimbos-instituut door middel van een online vragenlijst die grotendeels is uitgezet in het I&O Research Panel (962) (deels via Panelinzicht (105)). Het veldwerk liep van 11 tot en met 18 mei 2020. In totaal vulden 1.067 panelleden de vragenlijst in; 972 rokers en 95 ex-rokers.
Op basis van de populatiecijfers vanuit het Trimbos-instituut is op de data een weging toegepast naar geslacht, opleidingsniveau en leeftijd. Dit betekent dat de verhoudingen binnen deze kenmerken zijn teruggebracht naar de werkelijk bestaande verhoudingen voor rokers. Onder- en bovengemiddelde groepen zijn dus opgehoogd en verlaagd. Op deze manier zijn de resultaten representatief voor de groep rokers in Nederland van 18 jaar en ouder.
Roy van der Hoeve
Onderzoeksadviseur
Kimberly Farzan
Senior onderzoeker